De vaccinmakers Pfizer en Moderna hebben een paar maanden geleden de prijzen voor hun coronavaccins verhoogd, lekte zondag uit via Financial Times. Ze maakten daarvoor gebruik van hun machtspositie, maar volgens economen is het goed dat die bedrijven hun winst proberen te maximaliseren. "Anders durven investeerders bij een volgende pandemie minder risico's te nemen." Aldus Nu.nl.
De prijs van een Pfizer-vaccin is van 15,50 naar 19,50 euro gegaan, het Moderna-vaccin is verhoogd van 19 tot 21,50 euro. Dat meldt Financial Times, dat de contracten heeft ingezien.
Een EU-ambtenaar die het dossier goed kent, verklaart in de krant dat de bedrijven hun machtspositie hebben uitgebuit om meer winst te kunnen maken. "Ze bedienden zich van de gebruikelijke farmaceutenretoriek. De vaccins werken, waardoor ze volgens hen in waarde zijn gestegen", zegt hij.
Xander Koolman, gezondheidseconoom aan de Vrije Universiteit Amsterdam, is het daarmee eens. "Deze actie is niet anders te verklaren dan als winstmaximalisatie", zegt hij.
"Maar dat is niet per se slecht. De geldschieters achter Pfizer en Moderna hebben namelijk ook geïnvesteerd in bedrijven die er uiteindelijk niet in geslaagd zijn om een vaccin op de markt te brengen, zoals Merck. Dat is geld dat verloren is gegaan en ze willen dat terugverdienen. Als ze uiteindelijk niet het grootste deel van hun geld terugzien, gaan ze bij de volgende pandemie veel minder zin hebben om te investeren in risicovolle technologieën", legt hij uit.
'Beloning voor het gebruik van mRNA'
Daarnaast kunnen de bedrijven hun macht ook gebruiken omdat de EU er expliciet voor heeft gekozen om alleen maar vaccins met de mRNA-technologie aan te kopen en minder zaken te doen met AstraZeneca en Janssen.
"Dat leidt tot minder concurrentie en dus meer monopolie voor Pfizer en Moderna, waardoor ze dit kunnen doen. Maar dat is weer een leerschool voor andere bedrijven. Ze zien nu dat ze veel meer hadden kunnen verdienen als ze ook in die mRNA-technologie hadden geïnvesteerd. Het is een signaal aan de markt dat het gebruik van mRNA beloond wordt", aldus Koolman.
'Paar miljard euro meer of minder weegt niet op tegen gezondheidskosten'
Maar is dit vanuit een moreel standpunt wel te verantwoorden? Die bedrijven verdienen tenslotte geld over de rug van een pandemie die al veel levens heeft gekost.
"Het is zeker te verantwoorden", vindt zelfstandig gezondheidseconoom Marc Pomp. "We moeten die bedrijven motiveren om goeie vaccins te ontwikkelen. Die paar miljard euro meer of minder weegt niet op tegen de gezondheidskosten die overheden zouden maken als de vaccins er niet waren. Tenslotte worden die vaccins in ontwikkelingslanden ook veel goedkoper verkocht en dat moet ergens gecompenseerd worden."
Koolman begrijpt dat het voor sommige mensen wat wringt dat farmaceuten nu veel winst maken terwijl het om mensenlevens gaat, "maar het levert wel wat op".
De gewone Nederlander gaat hier weinig van merken, denken beide economen. "Het zal waarschijnlijk nooit zo ver komen dat we rechtstreeks zelf voor de vaccins zullen moeten betalen en de belastingen zullen er ook niet plots ontzettend door verhogen", zegt Pomp.
Koolman verwacht wel dat de zorgverzekeraars de prijzen zullen doorberekenen in de premie als we net als bij de griepprik jaarlijks een spuitje moeten krijgen. "Maar dat zal over een aantal eurocent per maand gaan. We zullen nooit ontzettend veel meer betalen."
Resultaten onderzoek
We hebben het de mensen via een poll op Opiniemeters gevraagd. Hieruit is gebleken dat 53 procent het eens is met de stelling: “Het is niet gek dat farmaceuten veel verdienen aan coronavaccins”. 35 procent is niet eens met de stelling en 12 procent heeft er geen mening over.
Aan deze Opiniemeters poll deden 8179 deelnemers mee.
